O SAKUD RS
UVOD
Savez amaterskih kulturno-umjetničkih društava Republike Srpske (skraćeno SAKUD RS) je krovna organizacija kulturno-umjetničkih društava Republike Srpske 0snovana 29.3.2007.godine u Banjoj Luci.
Savez je tokom 2020. I 2021. Godine stekao status:
- Reprezentativno strukovno Udruženje u oblasti interpretacije kulturnog nasljeđa
(Rješenjem ministarstva kulture br.07.06/052-8350/19-8) - Udruženje od javnog intresa za Republiku Srpsku
(Rješenje Vlade RS br. )
SAKUD RS okuplja na dobrovoljnoj bazi subjekte kulturno-umjetničkog amaterizma, tj udruženja koja za osnovni cilj imaju očuvanje i njegovanje kulturne baštine i tradicionalnih oblika narodne kulture i koja prihvataju Statut Saveza,
Obzirom da u Republici Srpskoj nisu u dovoljnoj mjeri razvijene naučno-istraživačke institucije i institucije kulture koje se bave tematikom narodne umjetnosti i kulture, udruženja kulturno-umjetničkog amaterizma su praktično osnovni čuvari tradicije i kulturne baštine koji se odnose na prostor Republike Srpske.
Istorijat i ciljevi SAKUD RS
U Banjoj Luci je 29.03.2007.godine u maloj vjećnici „Banskpg dvora“ održana Osnivačka skupština i donesen Akt o osnivanju Saveza amaterskpih kulturno-umjetničkih društava Republike Srpske (skraćeno- SAKUD RS).
Osnivači SAKUD RS bila su kultrno-umjetnička društva iz Republike Srpske. Osnovni ciljevi i djelatnpst Saveza precizno su navedeni u Aktu o osnivanju i Statutu SAKUD RS, a ovdje ćemo izdvojiti samo neke:
- Da kroz kulturno-umjetnički amaterizam, kao nepresušnom izvoru klture i mjetnosti pruži djeci i omladini mogućnost za otkrivanje i razvoj stvaralačkih sposobnosti
- Da pokreće, podržava, stimuliše i promoviše inicijative i obezbeđuje uslove za razvoj kulturnog i umjetničkog stvaralaštva amatera i amaterskih kulturno-umjetničkih društava
- Da usmjerava procese razvoja umjetnosti u amaterskom stvaralaštvu
- Da vrši edukaciju rukovodnih i organizacionih struktura
- Da SAKUD RS u značajnoj mjeri djeluje i doprinosi realizaciji UNESCO Konvencije o očuvanju nematerijalnog kulturnog nasljeđa (2003)
- Da SAKUD RS i njene članice u velikoj mjeri, svojim sopstvenim brojnim manifestacijama, osiguravaju razvoj i masovno učešće publike u kulturi, zadovoljavajući u velikoj mjeri kulturne potrebe građana i ruralnog stanovništva Republike Srpske
- Da vrši ukupnu animaciju djece i odraslih preko amaterskih udruženja i njihovog učešća na kulturnim manifestacijama koja prganizuje SAKUD RS.
I ako se radi o amaterizmu, u ovim udruženjima rade profesionalci – stručnjaci iz oblasti tradicionalne igare i muzike: etno-koreolozi, etno-muzikolozi, etnolozi, muzičari i dr.
Procjene su Saveza, da u Republici Srpskoj djeluje blizu 200 udruženja kulturno-umjetničkog amaterizma sa preko 35.000 članova. Ovo kulturno-umjetnički amaterizam, poslije sporta, svrastava u najmasovniju organizovanu društvenu djelatnost. Savez trenutno okuplja udruženja koja imaju najznačajniji uticaj u ovoj oblasti.
Putem koordinacije sa članicama, Savez pokreće i podržava inicijative za obezbjeđivanje boljih uslova za razvoj kulturnog i umjetničkog stvaralaštva, te pruža mogućnosti za otkrivanje i razvoj stvaralačkih sposobnosti pojedinca. Pored navedenog, Savez kroz organizaciju republičkih manifestacija promoviše narodnu tradiciju kod omladine i građanstva, podiže nivo kvaliteta izvođačke djeltnosti i prezentacije narodne kulture. Organizovanjem svojih manifestacija po cjeloj Republici Srpskoj, na najdirektniji način se realizuje jedan od strateških ciljeva kulture – decentralizacija kulture, ali i edukuju i upoznaju posjetioci o našoj tradiciji, istovremeno stvarajući i podižući nivo ukusa kod građana i posjetioca.
U okviru Saveza, djelje stručni Savjet, stručni odbori i Sekcija koreografa, umjetničkih rukovodilaca i učitelja narodne igre, kao i povremene komisije za određena pitanja, kroz koje samostalni stručnjaci i umjetnici u kulturi iz više oblasti pomažu u edukaciji voditelja na njihovom pravilnom radu sa ansamblima, a naročito na iskorjenjavanju negativnih pojava kao što su kič i diletantizam.
Organizacijom i suorganizacijom seminara, okruglih stolova, istraživanjem terena, saradnjom sa akademijama, institucijama, ustanovama i drugim udruženjima, Savez na najdirektniji način utiče na razvoj i unapređenje kulturno-umjetničkog amaterizma kao bitnog segmenta i snage i duše naše kulture.
Brojne aktivnosti poslednjih godina nameću Savez kao idealnu polugu za planski razvoj ove veoma bitne i široke oblasti, neizbežne za očuvanje sopstvenog identiteta, jer brojne članice Saveza na međunarodnim kultrnim scenama osvajaju značajne nagrade i priznanja.
Savez sarađuje sa sličnim savezima iz regije, a od 2019. godine je i član međunarodne mreže amatera AMATEO, koja okuplja amatere i organizacije zajedničke manifestacije i povezuje amaterske organizacije iz više od 20 evropskih zemalja. Savez od 2021. godine predstavlja FIDAF za BiH, novu svjetsku organizaciju festivala, koja se nameće kao vodeća organizaciji svjetskih festivala u ovoj oblasti.
Politika Saveza je u potpunosti u skladu sa Zakonom, najznačajnijim aktima Republike Srpske i resornih ministarstava koji uređuju oblast kulture. U tom smislu, Savez intenzivno radi na stvaranju preduslova za partnerski odnos sa resornim ministarstvima i svakim danom postaje nezaobilazni faktor u kreiranju okvira za razvoj kulturno-umjetničkog amaterizma.
Dokaz tome su stečeni statusi reprezentativnog i javnog udruženja za Republiku Srpsku.
ORGANIZACIONA SHEMA SAKUD RS